Kültür ve Bilim Sarayı (Palace of Culture and Science, Pałac Kultury i Nauki) - Varşova

Polonya’nın en yüksek ve ikonik yapılarından biri olan Kültür ve Bilim Sarayı şehir merkezinin birçok noktasından rahatlıkla görülebilmektedir. Bu yüzden şehirde birilerine yol tarif ederken, yön bulmada ya da bir yer işaret edilirken Kültür ve Bilim Sarayı sıklıkla yardımca olmaktadır.

Üzerinde yer alan antenle birlikte tam yüksekliği 237 metredir. Sarayın kendisi ise yaklaşık 187 metre yüksekliğindedir. 2000 yılında tepesine yerleştirilen dört taraflı saat ile dünyanın en yüksek saat kulelerinden biri olma unvanına da sahip olmuştur. Sovyet-Rus mimar Lev Rudnev tarafından 3500’ün üzerinde Sovyet işçisi ve 4000’den fazla Polonyalı işçiyle 1952 yılında yapımına başlanan saray 3 yıl gibi bir sürede 1955 yılında tamamlanmıştır. Kültür Sarayı’nın yapımı esnasında 16 işçi farklı sebeplerle hayatını kaybetmiştir. Başlangıçta tamamiyle Sovyet mimarisine göre yapılması planlansa da mimar Led Rudnev Polonya’yı gezip binalarını gördükten sonra Polonya mimarisini beğenerek sarayın yapımında Polonya mimarisinden de dokunuşlar yapmayı tercih etmiştir. Yapıldığı zamanki adı Josef Stalin Kültür ve Bilim sarayıdır. Destalinizasyon süreci ile birlikte yani Stalin’in ölmesinden sonraki süreçte Josef Stalin adı binadan kaldırılmıştır.

Toplam 42 katlı olan bu devasa sarayın 3288 odası bulunmaktadır. Kültür ve Bilim Sarayı’nın 30. katında Varşova’yı ayaklarınızın altına seren ve muhteşem bir manzaraya sahip seyir terası bulunmaktadır. Seyir terası haricinde ofisler, çok katlı bir sinema, yüzme havuzu, kütüphaneler, müzeler, postane, üniversite ve gece kulübünün olduğu çok amaçlı bir kompleks olan Kültür ve Bilim Sarayı, Varşova’yı ziyaret eden herkesin mutlaka ziyaret etmesi gereken bir yerdir. Geçmişte Rolling Stones, Leonard Cohen gibi önemli konserlere ev sahipliği yapmıştır. Bugün ise hala birçok önemli konsere, sergiye, tiyatro oyununa ve gösteriye yine ev sahipliği yapmaya devam etmektedir.

Geçmişten günümüze Kültür ve Bilim Sarayı’nın bir Sovyet sembolü olması nedeniyle yıkılması sıkça tartışılmıştır ve bugün hala da tartışılmaya devam etmektedir. Günümüzde Sovyet sembolü olmasının yanı sıra sarayın yüksek bakım masrafları da yıkılmak istenmesinin bir diğer ana sebeptir. Ancak uzun zamandır ayakta duran böyle bir tarihi mirasın bu sebeple yıkılmak istenmesi gerçekten üzücüdür. Umarız gelecek nesillerin gezip görebileceği bir eser olarak dimdik ayakta kalmaya devam eder.

Kültür ve Bilim Sarayı’na Nasıl Gidilir?

Eğer Varşova Chopin Havalimanı’ndan ulaşmak isterseniz havalimanından trene binip Warszawa Centralna Tren istasyonunda inebilirsiniz. Havalimanından yine aynı şekilde 175 ve 188 numaralı otobüslerle doğrudan şehir merkezine ulaşım sağlayarak rahatlıkla Kültür ve Bilim Sarayı’nı görebilirsiniz. Ya da şehir içerisinden metro aracılığıyla Metro Centrum istasyonunda inerek ulaşabilirsiniz. Eğer şehri yürüyerek gezmeyi sevenlerdenseniz kafanıza şöyle bir yukarı kaldırmanız Kültür ve Bilim Sarayı’nı görmeniz için yeterli olacaktır. Konum olarak da aşağıdaki haritadan yararlanabilirsiniz.